Η Παράδοση συνεχίζεται. Τα «Καλήμερα» του Μεγάλου Χωριού, παραμονή των Φώτων

Είναι ένα από τα έθιμα που η ιστορία του χάνεται στα βάθη των αιώνων (από την εποχή της Τουρκοκρατίας, για την ακρίβεια), διατηρείται όμως σχεδόν αναλλοίωτο μέχρι τις μέρες μας. Τα «Καλήμερα», τα κάλαντα που τραγουδούν την παραμονή των Φώτων οι άντρες του Μεγάλου Χωριού, αναβίωσαν και φέτος.

Με νταούλια στα σοκάκια

Άντρες κάθε ηλικίας, μικρά παιδιά και νέοι, μέχρι και μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι, οι λεγόμενοι «Καλημεράδες» αποδείχθηκαν και φέτος πιστοί στο ραντεβού τους με την Παράδοση. Από νωρίς το απόγευμα της περασμένης Κυριακής (παραμονή Θεοφανείων), κρατώντας νταούλια στα χέρια τους, ξεκίνησαν για να γυρίσουν κάθε σπιτικό του χωριού και να πουν τα παραδοσιακά κάλαντα.

«Καλήμερα - καλήμερα, αφέντη μ', καλή σου μέρα! Αφέντη μ΄ στα σαράγια σου καντήλια κρεμασμένα. Δίχως αλύσσια κρέμονται, δίχως αέρα σιώνται. Αν βάλεις λάδι και κερί φέγγουν στην γειτονιά σου κι αν βάλεις λάδι μοναχά, φέγγουν στην αφεντιά σου! Κυρά μου όταν στολίζεσαι και πας στην εκκλησιά, βάζεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι αστήθι και τον καθάριο αυγερινό βάζεις καγκελοφρύδι…!».

Έτσι άρχισαν και φέτος, όπως κάθε φορά, τα κάλαντα οι «Καλημεράδες».

Οι στίχοι είναι διαφορετικοί για κάθε νοικοκυριό που επισκέπτονται και έχει να κάνει με το εάν στο σπίτι βρίσκεται φιλοξενούμενος, ένας ή δύο γονείς, ανύπαντρη κοπέλα ή αγόρι κτλ, ενώ ειδικά κάλαντα τραγούδησαν όταν επισκέφθηκαν το σπίτι του παπά του χωριού. Οι νοικοκυρές προσέφεραν στους "Καλημεράδες" τσίπουρο, παραδοσιακά γλυκίσματα και χρήματα.

Γύρω στις 2.30 τα ξημερώματα οι «Καλημεράδες» έφθασαν στην πλατεία του χωριού και τραγούδησαν τα κάλαντα, με τους συγκεντρωμένους επισκέπτες να παρακολουθούν από κοντά το έθιμο και να δηλώνουν ενθουσιασμένοι, ενώ αρκετοί από αυτούς δεν έχασαν την ευκαιρία να καταγράψουν τις στιγμές με τις φωτογραφικές μηχανές και τα κινητά τους τηλέφωνα.

Το πατροπαράδοτο γλέντι που γίνονταν κάθε φορά την επομένη των Φώτων φέτος τελικά δεν πραγματοποιήθηκε, για οικονομικούς λόγους.

Αντίστοιχο έθιμο αναβίωσε όμως και στο Κλαυσί, εκεί όπου οι άντρες του χωριού τραγούδησαν την παραμονή των Φώτων τα κάλαντα από σπίτι σε σπίτι.

---