Κύρος στο δάσκαλο

*Του Κώστα Ανθόπουλου Αντιπροέδρου του Α΄ Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης

Σε κύριο άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Διδασκαλικό βήμα στις 5 Σεπτεμβρίου 1964, η Διοίκηση της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας σε μια προσπάθεια να αναδείξει την αναγκαιότητα επιστημονικής και κοινωνικής αναβάθμισης του δασκάλου, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Είναι ανάγκη επιτακτική να προσδοθεί πρώτα απ’ όλα κύρος στο δάσκαλο και στο έργο του.

Και το κύρος για το οποίο μιλούμε αυτή τη στιγμή το εννοούμε με όλη τη σημασία και όλη τη βαρύτητα του όρου. Όταν ο δάσκαλος, με τα θετικά μέτρα της Πολιτείας, που είναι επιβεβλημένα, με την ενίσχυση και την αγάπη της κοινωνίας, που πρέπει να τον ακολουθούν σε κάθε του βήμα, και με την δική του συστηματική-επίμονη προσπάθεια και συμβολή αποχτήσει το κύρος που οπωσδήποτε του αξίζει, τότε όλα του τα προβλήματα θα έχουν αυτόματα λυθεί».

Πενήντα χρόνια μετά, στις σημερινές συνθήκες γενικευμένης εργασιακής ανασφάλειας και της αποδυνάμωσης της επαγγελματικής και κοινωνικής υπόστασης του δασκάλου, η άποψη αυτή της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας εξακολουθεί να είναι επίκαιρη.     Με ποιο τρόπο όμως και με ποιά μέτρα θα είναι δυνατόν να αποκατασταθεί το κύρος του δασκάλου;

Η απάντηση αυτή μπορεί να αναζητηθεί μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του Pasi Sahlberg‘Φινλανδικά Μαθήματα’ που αναφέρεται στο Φινλανδικό θαύμα της εκπαίδευσης αλλά και στα βήματα και την πορεία που ακολούθησε το εκπαιδευτικό σύστημα αυτής της χώρας.

Στη Φινλανδία οι εκπαιδευτικοί, υποστηρίζει ο Pasi Sahlberg:

α) διαθέτουν μια ισχυρή αίσθηση της υψηλής επαγγελματικής τους θέσης στην κοινωνία που είναι παρόμοια με αυτή των γιατρών, των μηχανικών ή των οικονομολόγων

β) προσδοκούν να τους δίνεται  πλήρης επαγγελματική αυτονομία για να κάνουν αυτό που έμαθαν να κάνουν, δηλαδή, να σχεδιάζουν , να διδάσκουν, να κάνουν διάγνωση και να αξιολογούν

γ) αποζητούν από την πολιτεία να βιώνουν σεβασμό και εμπιστοσύνη για τη δουλειά τους

δ) έχουν υποχρεωτικό μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών, γεγονός που τους δίνει τη δυνατότητα όχι μόνο να έχουν ένα ανταγωνιστικό επαγγελματικό θεμέλιο για εργασία στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και εφόδιο για σταδιοδρομία στον ιδιωτικό τομέα

ε) ο κρατικός προϋπολογισμός επενδύει περίπου 30 εκατομμύρια δολάρια ετησίως στη επαγγελματική αναβάθμιση των εκπαιδευτικών μέσα από διάφορες μορφές επιστημονικών κύκλων μαθημάτων και επιμόρφωσης.

Συγκρίνοντας αυτήν την πραγματικότητα με την ελληνική διαπιστώνεται η μεγάλη απόσταση που μας χωρίζει και αποκαλύπτεται η αναγκαιότητα να αλλάξει ριζικά η φιλοσοφία αλλά και η κουλτούρα διαχείρισης των εκπαιδευτικών πραγμάτων στη χώρα μας.