Δύο τρόποι υπολογισμού για την κύρια σύνταξη

ΟΙ ΠΑΡΟΧΕΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
Δύο τρόποι υπολογισμού για την κύρια 

Σύνθετο είναι το «παζλ» για τη συνταξιοδότηση των δημοσίων υπαλλήλων.

Σύνθετο είναι το «παζλ» για τη συνταξιοδότηση των δημοσίων υπαλλήλων. Συγκεκριμένα, οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο που ανοίγουν την πόρτα εξόδου δικαιούνται κύρια σύνταξη, επικουρική, μέρισμα και εφάπαξ βοήθημα.

Οσον αφορά την κύρια σύνταξη, ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως με διαφορετικό τρόπο υπολογίζονται τα έτη ασφάλισης που έχουν διανυθεί μέχρι το τέλος του 2007 και με άλλο τρόπο όσα χρόνια συμπληρώνονται μετά το 2008. Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία σταδιακά το ποσοστό αναπλήρωσης μειώνεται από το 80% στο 70%.

Παράλληλα οι δημόσιοι υπάλληλοι δικαιούνται επικουρική σύνταξη από το ΤΕΑΔΥ, η οποία κατά μέσον όρο φτάνει τα 200 ευρώ. Τα μερίσματα χορηγούνται από το Μετοχικό Ταμείο και μετά τις περικοπές κατά μέσον όρο διαμορφώνονται στα 152 ευρώ.

Τέλος, διπλή είναι η μείωση στο καταβαλλόμενο εφάπαξ, με τις απώλειες να φτάνουν έως και τα 23.000 ευρώ. Ειδικότερα, το βοήθημα μειώθηκε πέρυσι κατά 20% και τώρα θα υπάρξει και νέα περικοπή κατά 22,67%.

Το «Εθνος-Συντάξεις» παρουσιάζει σήμερα έναν οδηγό για τις παροχές, τις συντάξεις - εφάπαξ και τα μερίσματα των δημοσίων υπαλλήλων.

Στους εργαζομένους στο Δημόσιο ισχύουν δύο βασικοί τρόποι υπολογισμού της σύνταξης. Ο πρώτος αφορά εκείνους που όλος ο ασφαλιστικός τους βίος διανύθηκε στο Δημόσιο αλλά και συγκεκριμένες περιπτώσεις εργαζομένων που παρόλο ότι άλλαξαν φορέα έχουν κι αυτοί την ίδιααντιμετώπιση.

Ο δεύτερος τρόπος αφορά όσους πριν από την ένταξή τους στο συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου είχαν ασφαλιστεί σε άλλους φορείς του ιδιωτικού τομέα, είτε μισθωτών είτε ελεύθερων επαγγελματιών, και πρόκειται για την εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης.

Οπως τονίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου, στο Δημόσιο ισχύουν τα εξής:

• Πρώτος τρόπος υπολογισμού: Ο χρόνος ασφάλισης αντιμετωπίζεται σαν να είχε διανυθεί όλος από το Δημόσιο και κατά συνέπεια το τελικό ποσό της σύνταξης υπολογίζεται ακέραιο και όχι τμηματικά.

Ο παραπάνω τρόπος υπολογισμού εφαρμόζεται κατ' αρχάς σε όσους έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο, ΝΠΔΔ ή ΟΤΑ με οποιαδήποτε σχέση εργασίας πριν από την 31/12/1982. Οσοι υπάλληλοι ανήκουν στην κατηγορία αυτή αντιμετωπίζουν τον χρόνο ασφάλισής τους ως ενιαίο.

Ομως όσοι έχουν χρόνο με τον οποίο ήταν ασφαλισμένοι σε άλλον φορέα, είναι υποχρεωτικό αυτός να εξαγοραστεί για να αντιμετωπιστεί ως Δημόσιο. Το ποσό που θα καταβάλει ο υπάλληλος για την εξαγορά αυτή ανέρχεται σε 7% επί των συντάξιμων αποδοχών του.

• Δεύτερος τρόπος υπολογισμού: Συνυπολογίζονται όλοι οι χρόνοι ασφάλισης από το Δημόσιο, αλλά η σύνταξη αποτελείται από το άθροισμα των επιμέρους ποσών που αντιστοιχούν στον χρόνο ασφάλισης του κάθε ταμείου. Ο τρόπος αυτός αποτελεί εφαρμογή της νομοθεσίας για τη διαδοχική ασφάλιση.

Ετσι, καίτοι το ποσό της σύνταξης αποδίδεται ενιαίο από το Δημόσιο, ο υπολογισμός του είναι τμηματικός από τους συμμετέχοντες και τον απονέμοντα φορέα.

Ειδικότερα ο χρόνος ασφάλισης που έχει συμπληρωθεί σε οποιονδήποτε φορέα ασφάλισης πριν από την υπαγωγή του εργαζομένου στην ασφάλιση του Δημοσίου συνυπολογίζεται στο Δημόσιο με τις διατάξεις που ισχύουν σε όλα τα ταμεία για τη διαδοχική ασφάλιση. Για τα χρόνια αυτά δεν καταβάλλονται επιπλέον εισφορές προκειμένου να συνυπολογιστούν από το Δημόσιο κατά τη συνταξιοδότηση.

Ο παραπάνω τρόπος υπολογισμού εφαρμόζεται για όλους τους προσληφθέντες στο Δημόσιο από την 1η Ιανουαρίου 1983 κι έπειτα με την εξαίρεση των ανωτέρω περιπτώσεων. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πλειοψηφία των υπαλλήλων.

Παράγοντες
Για τους υποψήφιους συνταξιούχους ως βάση υπολογισμού λαμβάνονται οι συντάξιμες αποδοχές όπως αυτές διαμορφώνονται από τη μισθολογική τους εξέλιξη. Οι συντάξιμες αποδοχές διαφέρουν ανάλογα με τις κατηγορίες των υπαλλήλων αλλά και τους οργανισμούς στους οποίους ανήκουν. Ετσι κρίσιμοι παράγοντες είναι το μισθολογικό κλιμάκιο, η ειδικότητα, η υπηρεσία. Στις αποδοχές περιλαμβάνονται:

• Ο βασικός μισθός
• Το χρονοεπίδομα
• Το επίδομα των 140,80 ευρώ
• Το επίδομα θέσης ευθύνης για όσους το λαμβάνουν. Για τον υπολογισμό του επιδόματος θέσης ευθύνης αρκεί έστω και μία ημέρα υπηρεσίας
• Το επίδομα ειδικής απασχόλησης για τους εργαζομένους των ΟΤΑ που υπάγονται στα ΒΑΕ
• Το επίδομα εξωδιδακτικής προετοιμασίας και βιβλιοθήκης για τα μέλη ΔΕΠ

Πώς διαμορφώνεται το ύψος των αποδοχών

Για τον χρόνο που έχουν συμπληρώσει στην ασφάλιση του Δημοσίου οι υποψήφιοι συνταξιούχοι υπάλληλοι το ποσό της σύνταξης υπολογίζεται τμηματικά με δύο τρόπους και ξεχωριστές βάσεις υπολογισμού.

Συγκεκριμένα, το ποσό της σύνταξης που θα πάρει ο εργαζόμενος αποτελείται από το άθροισμα δύο επιμέρους ποσών:

• Το ποσό σύνταξης που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης που έχουν συμπληρωθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2007. Το ποσό για την περίοδο αυτή υπολογίζεται με τις συντάξιμες αποδοχές του τελευταίου μήνα πριν από τη συνταξιοδότηση και με ποσοστό αναπλήρωσης 80% (2,286% για κάθε χρόνο ασφάλισης).
• Το ποσό σύνταξης που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης που συμπληρώνονται μετά την 1η Ιανουαρίου 2008. Το ποσό της σύνταξης για τα χρόνια που συμπληρώνονται τη συγκεκριμένη περίοδο υπολογίζεται με τον μέσο όρο των συντάξιμων αποδοχών των τελευταίων 5 ετών και με το ποσοστό αναπλήρωσης να μειώνεται σταδιακά (μέχρι να φτάσει το 70%).

Δύο περιπτώσεις για υπαλλήλους σε δήμο και υπουργείο

Ενδεικτικά δημοσιεύονται δύο παραδείγματα για τον τρόπο υπολογισμού της κύριας σύνταξης στον δημόσιο τομέα.

Ερώτηση: Δημοτική υπάλληλος από το 1987, μητέρα τριών τέκνων, είχε τον Οκτώβριο του 2011 βασικό μισθό στα 1.245 ευρώ. Δεν ελάμβανε επίδομα θέσης ευθύνης ούτε κάποιο άλλο πρόσθετο στις συντάξιμες αποδοχές της. Τι ποσό σύνταξης θα λάβει εάν αποχωρήσει άμεσα;

Απάντηση: Η μητέρα του παραδείγματος έχει θεμελιώσει δικαίωμα και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί χωρίς όριο ηλικίας. Η σύνταξή της θα είναι πλήρης και θα λάβει ως κύρια σύνταξη 781 ευρώ.

Ερώτηση: Διοικητικός υπάλληλος σε υπουργείο έχει προσληφθεί σε δασαρχείο το 1979 για 1 έτος. Μετά ασφαλίστηκε στον ιδιωτικό τομέα για 10 έτη και εν συνεχεία διορίστηκε στο Δημόσιο το 1990. Ο βασικός του μισθός ήταν τον Οκτώβριο του 2011 ήταν 1.441 ευρώ. Πόση σύνταξη θα πάρει και πώς θα συνταξιοδοτηθεί;

Απάντηση: Ο εν λόγω υπάλληλος ανήκει σε εκείνους που προσελήφθησαν για πρώτη φορά στο Δημόσιο πριν την 31-12-1982. Ετσι για να συνταξιοδοτηθεί χρειάζεται να συμπληρώσει 35 έτη χωρίς όριο ηλικίας. Θα πρέπει δηλαδή να εξαγοράσει τον στρατό αλλά και τον ιδιωτικό τομέα που έχει. Το κόστος της εξαγοράς θα είναι 105 ευρώ τον μήνα. Η σύνταξή του έτσι θα υπολογιστεί για 35/35α και θα είναι 1.224,12 ευρώ.

Κ. ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ