Άδεια άσκησης Ιδιωτικού έργου: Τι ισχύει για τους εκπαιδευτικούς

*του Νεκτάριου Πετράκη, Γενικού Συμβούλου ΑΔΕΔΥ, Αιρετού ΠΥΣΠΕ Χανίων

Το τελευταίο διάστημα απασχολούν τις συνεδριάσεις του ΠΥΣΠΕ πολλά αιτήματα για άδεια άσκησης ιδιωτικού έργου. Δυστυχώς το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο είναι ιδιαίτερα ασαφές και πολλές φορές το ΠΥΣΠΕ προβληματίζεται ιδιαιτέρως με αρκετά αιτήματα. Μάλιστα δεν έχει εγκρίνει και μερικά από αυτά.

Προκειμένου να έχετε μια πλήρη εικόνα του τι ισχύει αλλά και πόσο δύσκολο είναι να ερμηνευτεί η σχετική νομοθεσία, σας παραθέτω μία σειρά από παραδείγματα που έχουν κριθεί, με βάση τη σχετική νομοθεσία (Ν.3528/2007ΦΕΚ 26 τ.Α’ ΑΡ. 31 , 32, 35), βασικές ερμηνευτικές εγκυκλίους του υπ. Παιδείας (εγκύκλιος του ΥΠΕΠΘ 14543/Δ2/13-2-2003) αλλά και σχετικές γνωμοδοτήσεις του ΝΣΚ.

Η χωρίς προηγούμενη άδεια της υπηρεσίας άσκηση εργασίας ή έργου με αμοιβή του υπαλλήλου εκτός υπηρεσίας καθώς και η συμμετοχή του σε εταιρείες, αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα το οποίο διώκεται και τιμωρείται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 106,107 και 109 του Ν.3528/2007.

Οι δημόσιοι εκπαιδευτικοί δεν επιτρέπεται να διδάσκουν σε ιδιωτικά σχολεία ή φροντιστήρια ή κέντρα ξένων γλωσσών, όπως επίσης απαγορεύεται η παράδοση ιδιαίτερων μαθημάτων. Η παράβαση των παραπάνω συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα.Σύμφωνα με το άρθρο 13, παρ.9, η παράδοση ιδιαίτερων μαθημάτων

• Επισύρει φυλάκιση μέχρι τρία (3) Έτη

• Συνιστά πειθαρχικό αδίκημα για το οποίο μπορεί να επιβληθεί και η ποινή της οριστικής παύσης.

Με το άρθρο 31 του Υ.Κ. που εφαρμόζεται αναλογικά και στους εκπαιδευτικούς Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης κατά το άρθρο 52 του ν. 2721/99,προβλέπεται η άσκηση ιδιωτικού έργου ή εργασίας με αμοιβή, μετά από σύμφωνη αιτιολογημένη γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου (ΠΥΣΠΕ), που χορηγείται από το αρμόδιο όργανο για συγκεκριμένο έργο ή εργασία, εφόσον το έργο ή η εργασία συμβιβάζεται με τα καθήκοντα της θέσης του εκπαιδευτικού και δεν παρεμποδίζει την ομαλή εκτέλεση της υπηρεσίας του, ενώ κατά την παρ. 3 του ίδιου άρθρου δεν επιτρέπεται η κατ’ επάγγελμα άσκηση εμπορίας.

Όπως συνάγεται από τη γραμματική ερμηνεία και τον σκοπό των παραπάνω διατάξεων το υπηρεσιακό συμβούλιο , για να γνωματεύσει για τη χορήγηση της ανωτέρω άδειας, θα πρέπει να λάβει υπόψη του τα εξής:

α) Η άσκηση ιδιωτικού έργου ή εργασίας νοείται ως εξαίρεση και όχι ως κανόνας.

β) Η άσκηση ιδιωτικού έργου με αμοιβή , συντρέχει στην περίπτωση κατά την οποία προκύπτει σταθερή και συστηματική απασχόληση του εκπαιδευτικού με οικονομική δραστηριότητα από την οποία επιδιώκεται η προσπόριση οικονομικών ωφελημάτων. Τέτοια απασχόληση συντρέχει και στην περίπτωση κατά την οποία το ιδιωτικό έργο ή εργασία ασκείται όχι μεν ευθέως από τον ίδιο τον εκπαιδευτικό ,αλλά εμμέσως από αυτόν μέσω οικονομικού προσώπου του οποίου έχει τον έλεγχο.

γ) Το έργο ή η εργασία θα πρέπει να είναι συμβατό με την ειδικότητα του εκπαιδευτικού και να μην προκαλεί σύγκρουση του ιδιωτικού του συμφέροντος με το συμφέρον της υπηρεσίας και γενικότερα να μην μειώνει το κύρος της υπηρεσίας του.

δ) Να μην παρεμποδίζει την ομαλή εκτέλεση της υπηρεσίας, δηλ. των καθηκόντων του εκπαιδευτικού. Έτσι η παρεμπόδιση π.χ. αφορά τον ημερήσιο χρόνο άσκησης του ιδιωτικού έργου, την κόπωση του εκπαιδευτικού κ.λ.π.

ε) Η άδεια θα χορηγείται μόνο για συγκεκριμένο ιδιωτικό έργο ή εργασία, δηλαδή μόνο γι’ αυτό που ρητά προσδιορίζει ο εκπαιδευτικός στην αίτησή του και φυσικά όχι αόριστα.

στ) Τέλος απαγορεύεται η κατ’ επάγγελμα άσκηση εμπορίας, δηλαδή δεν απαγορεύεται η απλή διενέργεια ορισμένων εμπορικών πράξεων, αλλά η κτήση της εμπορικής ιδιότητας, που συνιστά πραγματικό γεγονός, κατά το ουσιαστικό κριτήριο , που καθιερώνει το άρθρο 1 του εμπορικού Νόμου, το οποίο χρήζει ανάλογης απόδειξης. Συγκεκριμένα, η άσκηση εμπορίας είναι πραγματικό, κατά βάση, γεγονός που προϋποθέτει κατά περίπτωση, την έρευνα των επαγγελματικών συνθηκών.

· Συγκεκριμένα παραδείγματα:

Δεν είναι κατά νόμο δυνατή η χορήγηση άδειας ιδιωτικού έργου με αμοιβή στους εκπαιδευτικούς Αγγλικών, προκειμένου να διδάξουν σε φροντιστήρια Ξένων Γλωσσών ( Σχετική και η υπ΄αριθμ. 270/1998 ατομική Γνωμ. Γραφείου Νομικού Συμβούλου ΥΠΕΠΘ). Αντιθέτως, είναι δυνατή η χορήγηση άδειας σε εκπαιδευτικούς Φυσικής Αγωγήςπροκειμένου να διδάξουν σε Αθλητικά Σωματεία, εφόσον αυτά δεν περιλαμβάνονται στην περιοριστική απαρίθμηση των φροντιστηρίων , ενώ το μάθημα της Φυσικής Αγωγής δεν είναι διδασκόμενο σε φροντιστήρια (Σχετ. 5/1998 γνωμ. ΝΣΚ ), (Γνωμοδότηση Ν 251/98).

Στους εκπαιδευτικούς Κλάδου ΠΕ16-Μουσικήςείναι δυνατή η χορήγηση άδειας ιδιωτικού έργου προκειμένου να διδάξουν σε ωδεία των οποίων η ίδρυση προβλέπεται από τις διατάξεις του Β.Δ. 16 της 23-12-65/15-1-66(τ.Α΄/7) προς διάκρισιν των φροντιστηρίων μουσικής , δεδομένου ότι ρητά στην παρ. 5 του αρθρ.63 του αυτού ως άνω ΑΝ2545/1940 « δε θεωρούνται ως φροντιστήρια μουσικής τα Ωδεία και οι Φιλαρμονικαί Μουσικαί» , τηρουμένων εν πάση περιπτώσει των προϋποθέσεων των άρθρων 14 παρ. 16 του ν. 1566/1985 και 77παρ.2 του ΠΔ 611/1977. (γνωμοδότηση ΝΣΚ 251/98).

Στο πλέον πρόσφατο ερώτημα, στις 3-3-2005από τηνΔ/νση Προσωπικού Δ.Ε.του ΥΠΕΠΘ προς το ΝΣΚ, για την δυνατότητα των καθηγητών μουσικής Π.Ε. να διδάσκουν σε Δημοτικά Ωδεία που επιχορηγούνται από το Υπουργείο Πολιτισμού, η γνωμοδότηση είναιαρνητική,θεωρώντας ότι η διδασκαλία σε αυτά σημαίνει κατοχή δεύτερης θέσης στο Δημόσιο (Γνωμοδότηση 275/2005 του ΝΣΚ, αποδοχή υπουργού στις 28-7-2005).

· Συμμετοχή σε εταιρείες:

Δεν νομιμοποιείται δημόσιος υπάλληλος να συμμετέχει με την ιδιότητα του μετόχου στη δημιουργία Ο.Ε., με δεδομένο ότι αυτή αποτελεί προσωπική εμπορική εταιρεία.Όσον αφορά τέλος τη δυνατότητα συμμετοχής σε ανώνυμη εταιρεία ισχύουν τα παρακάτω:

Σύμφωνα με το άρθρο 32 του ν.3528/2007, μπορεί ο υπάλληλος, μετά από άδεια, να μετέχει στη διοίκηση ανωνύμου εταιρείας, χωρίς όμως να είναι διευθύνων ή εντεταλμένος σύμβουλος αυτής.

Απαγορεύεται η απόκτηση από υπάλληλο, σύζυγό του ή ανήλικα τέκνα τους μετοχών ανωνύμων εταιρειών που υπάγονται στον ειδικό έλεγχο της υπηρεσίας του.

Δεν επιτρέπεται στον δημόσιο υπάλληλο να συμμετέχει έστω και ως απλός εταίρος σε Εταιρεία περιορισμένης ευθύνης:

Από τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 2 του Υπαλληλικού Κώδικα προβλέπεται ότι οι διατάξεις αυτού εφαρμόζονται και για τους εκπαιδευτικούς, για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται διαφορετικά από τις ισχύουσες γι` αυτά διατάξεις.

Σύμφωνα με την υπ’ αρ. 535/2005 (έγκριση υπουργού 27/3/2006) Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους η άσκηση ιδιωτικού έργου (διδασκαλία σε ιδιωτικό ΚΕΚ ή σε εργαστήριο ελευθέρων σπουδών), ανεξάρτητα από τη φύση της εργασιακής σχέσης που δημιουργείται, δεν δύναται να θεωρηθεί μη συμβατή προς το ρόλο του εκπαιδευτικού, ως αναφερόμενη σε άσκηση αμιγώς διδακτικού έργου και επομένως δεν εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 31 παρ. 1 Υ.Κ.

Συμβασιούχοι εκπαιδευτικοί.

Εξάλλου βάσει του άρθρου 14 του Π.Δ 410/88 (ΦΕΚ 191 τ.Α`), οι διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά για τα θεμελιώδη καθήκοντα, τους περιορισμούς και την αστική ευθύνη των δημοσίων πολιτικών υπαλλήλων εφαρμόζονται και για τους συμβασιούχους πολιτικούς υπαλλήλους. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουν όλοι οι συνάδελφοι, είναι ότι πριν προβεί οποιοσδήποτε εκπ/κος σε συμφωνία επαγγελματικής-εξωσχολικής δραστηριότητας, υποχρεώνεται να ζητήσει τη γνώμη του ΠΥΣΠΕ.

Είναι απαραίτητη όπως η ερμηνεία του νόμου επιβάλλει, για όποιον ασκεί ιδιωτικό έργο με άδεια του ΠΥΣΠΕ, η ετήσια ανανέωση της άδειας αυτής , με αίτηση του ενδιαφερόμενου εκπ/κου.΄

http://nekpetr.blogspot.gr