Πρόταση για την επιλογή των διευθυντών των σχολείων της Πρωτοβάθμιας

Του Βασίλη Γιάντσιου

Προ ημερών διέρρευσε από κύκλους του ΥΠοΠαιΘ μια πρώτη πρόταση περί της μοριοδότησης για την επιλογή των στελεχών διοίκησης της εκπαίδευσης, που για πρώτη φορά αφαιρεί τη συνέντευξη σε συμβούλιο επιλογής ως βασικό πυλώνα αυτής της επιλογής και στη θέση της βάζει τη γνώμη του συλλόγου διδασκόντων  σε ποσοστό 33,33% (1/3) του συνόλου των μορίων.

Στο μεταξύ άναψε η δημόσια συζήτηση τόσο στις εκπαιδευτικές πύλες όσο και στα κοινωνικά δίκτυα για το αν και πόσο λειτουργικό ή δημοκρατικό κλπ είναι το προτεινόμενο σύστημα.

Με μια προσεκτική ματιά παρατηρεί κανείς ότι στην πρόταση του Υπουργείου υπάρχουν θετικά στοιχεία μεν αλλά και εν τη γενέσει τους ανισονομίες και αδικίες σε βάρος κυρίως των νεοτέρων συναδέλφων που πιθανόν να έχουν τη διάθεση να επιλεγούν ως διευθυντές σχολείων αλλά και στους συναδέλφους ειδικοτήτων της πρωτοβάθμιας.

Θα ήθελα μέσα από την εμπειρία μου και τις λίγες γνώσεις μου να συμβάλλω θετικά στο δημόσιο διάλογο καταθέτοντας την πρότασή μου για τον νέο τρόπο επιλογής των διοικητικών στελεχών της εκπαίδευσης με την αντίστοιχη τεκμηρίωση που προήλθε από ειλικρινή και ανιδιοτελή προβληματισμό.

Η πρόταση που καταθέτω έρχεται να ενισχύσει και να βελτιώσει κατά την άποψή μου την ήδη διαρρεύσασα πρόταση του ΥΠοΠαιΘ, η οποία θέτει ως προϋποθέσεις στη συμμετοχή στις επιλογές τα 8 διδακτικά έτη προϋπηρεσίας και την πιστοποίηση στη χρήση ΤΠΕ α’ επιπέδου κάτι το οποίο δεν αμφισβητείται.

Κατ’ αρχάς θα ήθελα να προτείνω οι υποψήφιοι να μην εγκλωβίζονται στην επιλογή μόνο 2 σχολικών μονάδων, καθώς και να μην ισχύσει το αυθαίρετο κριτήριο του πού υπηρετούν την τελευταία πενταετία. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μεγάλη ανισονομία εις βάρος πολλών και διαφόρων εκπαιδευτικών που πιθανόν θα θέλουν να επιλεγούν. Τα παραδείγματα είναι πολλά: νέοι εκπαιδευτικοί που έχουν νυν δ/ντή εξαιρετικό που θέλει να παραμείνει στο σχολείο, εκπαιδευτικοί που είναι στο ίδιο σχολείο πέραν της πενταετίας, εκπαιδευτικοί που υπηρετούν σε ολιγοθέσια κλπ. (ας μην μακρηγορήσω εδώ…). Προτείνω ο κάθε συνάδελφος που θέλει να είναι υποψήφιος να αθροίζει τις μονάδες (όπως περιγράφω πιο κάτω), και να δηλώνει προτίμηση σχολείων  σε έναν επαρκή αριθμό εντός της Διεύθυνσης ΠΕ που επιλέγει (π.χ. έως 10 ή 20 όπως στις μεταθέσεις, αποσπάσεις κλπ). Άλλωστε εάν υπάρχει ψηφοφορία στο σύλλογο διδασκόντων με κοινά κριτήρια για όλους δεν βλέπω γιατί το αποτέλεσμα αυτής της ψηφοφορίας να μην αποδεικνύει την ικανότητα αυτού του εκπ/κού για να γίνει δ/ντής σε οποιοδήποτε σχολείο. Ούτε και αφαιρείται η δημοκρατική έκφραση της βάσης ούτε απ’ την άλλη κάποιοι πιθανόν ικανοί να εγκλωβίζονται.

Πάμε στη μοριοδότηση τώρα.

1. Ψηφοφορία του συλλόγου διδασκόντων (εως12 μονάδες)

Κατ’ αρχάς πρέπει να δηλώσω ότι παρά τα όσα λέγονται ορθά για δημοκρατικές διαδικασίες, η ψηφοφορία αυτή όπως και όλες οι ψηφοφορίες είναι κατά βάση αξιολογική διαδικασία, κάτι που είναι φυσιολογικό σε κάθε προσωπική και κοινωνική ανθρώπινη δραστηριότητα. Ας σκεφτούμε ότι και στις βουλευτικές ή δημοτικές κλπ εκλογές, πριν επιλέξουμε τι θα ψηφίσουμε αξιολογούμε, ο καθένας με τα κριτήρια που ο ίδιος ελεύθερα προκρίνει, προσωπικότητες, προγράμματα, κοινωνική και πολιτική διαδρομή κ.ά. όπως και το γεγονός ότι κι εμείς οι ίδιοι αξιολογούμε την πρόοδο των μαθητών μας με τα κριτήρια που ο καθένας έχει και σύμφωνα με τις δυνατότητες και τους στόχους του κάθε μαθητή.

Επειδή έχουμε να κάνουμε με ψηφοφορία μεταξύ συναδέλφων ίσων κατά το νόμο και με τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια για την επιλογή μας ώστε να υπάρχει και ένα μέτρο που θα ισχύει σε όλα τα σχολεία  της Ελλάδας για τον τρόπο που θα γίνει αυτή η ψηφοφορία, αποφεύγοντας έτσι πολλά μέτρα και διαφορετικά σταθμά ανά σχολείο. Κριτήρια που να έχουν σχέση με την θέση που ο υποψήφιος καλείται να υπηρετήσει. Τέτοια (ενδεικτικά) μπορεί να είναι: Η συλλογικότητα- συνεργατικότητα και η αλληλεγγύη που ο υποψήφιος επιδεικνύει στο σχολείο που υπηρετεί. Οι συμμετοχή και οι προτάσεις που καταθέτει στο σύλλογο διδασκόντων για τη λειτουργία του σχολείου και οι πρωτοβουλίες για εισαγωγή καινοτομιών. Η τήρηση του ωραρίου του, είτε είναι εκπαιδευτικός είτε δ/ντής, και η υπευθυνότητα που δείχνει κατά την εκτέλεση των υπηρεσιακών (και όχι εννοείται διδακτικών) καθηκόντων που του έχουν ανατεθεί από το σύλλογο διδασκόντων. Ο σεβασμός των αποφάσεων του συλλόγου διδασκόντων. Η συνεργασία που έχει με τους γονείς είτε ως εκπαιδευτικός είτε ως δ/ντής.

Πρέπει επίσης να προσθέσω ότι η ψηφοφορία θα είναι ατομική για κάθε υποψήφιο και όχι συγκριτική, αφού μπορεί να υπάρχουν σε κάθε σχολείο περισσότεροι του ενός άριστοι εκπαιδευτικοί σε όλα τα κριτήρια αυτά. Έτσι θα αποφευχθεί η δημιουργία διχαστικού ή πολωτικού κλίματος μέσα στους συλλόγους διδασκόντων. Ο καθένας θα λαμβάνει έναν βαθμό από κάθε μέλος του συλλόγου διδασκόντων με βάση τα κριτήρια που θα επιλεγούν, οι βαθμοί θα αθροίζονται, θα διαιρούνται με τον αριθμό των ψηφισάντων και θα βγαίνει ο Μέσος Όρος που θα αντιστοιχεί στις μονάδες που του έδωσε ο σύλλογος και που θα αθροίζονται με τις υπόλοιπες μονάδες από τα τυπικά και υπηρεσιακά προσόντα (67%). Στην περίπτωση που ο ΜΟ των βαθμών που συλλέγει κάποιος κατά την ψηφοφορία είναι κάτω του 3 (τρία) τότε αυτός κρίνεται από το σύλλογο διδασκόντων ανεπαρκής για άσκηση διοικητικών καθηκόντων και βγαίνει εκτός διαδικασίας. Με αυτόν τον τρόπο αποπροσωποποιούμε την ψηφοφορία και αποφεύγουμε τις πολώσεις και τις συνδιαλλαγές.

2. Υπηρεσιακή κατάσταση – διοικητική εμπειρία (σύνολο μονάδων έως 11)

Κάθε υποψήφιος παίρνει έως 8 (οχτώ) μονάδες για την επιπλέον διδακτική υπηρεσία του από την προαπαιτούμενη για συμμετοχή στη διαδικασία. Εδώ το ΥΠοΠαιΘ μπορεί να επιλέξει: αν θέλει να ενισχύσει τη συμμετοχή και τις υποψηφιότητες των νεότερων συναδέλφων, μπορεί να επιλέξει 1 μονάδα ανά έτος, έτσι ώστε κάποιος με υπηρεσία 16 ετών να λαμβάνει το ανώτερο. Αν θέλει να ενισχύσει την παλαιότητα μπορεί να επιλέξει 0,5 μονάδα ανά έτος, έτσι ώστε κάποιος να λαμβάνει το ανώτερο με προϋπηρεσία 24 ετών.

Κάθε υποψήφιος παίρνει 3 (τρεις) μονάδες για την πρότερη διοικητική του εμπειρία. Δεν έχω να προτείνω τον τρόπο που θα προσμετρώνται και θα αποδίδονται αυτές οι μονάδες (1 ή 0,5 ή 0,25 ανά έτος). Για να προλάβω κάποιες αντιδράσεις, που ήδη έχουν εκφρασθεί για κάποιους από τους νυν δ/ντές που δεν ήταν συνεπείς ή επαρκείς στα καθήκοντά τους, σημειώνω ότι οι τρεις αυτές μονάδες μπορούν να απαξιωθούν από πιθανή χαμηλή ψηφοφορία από το σύλλογο διδασκόντων όπως ανέφερα πιο πάνω.

3. Τυπικά προσόντα – Σπουδές (σύνολο μονάδων έως 13)

- Διδακτορικό που έχει άμεση σχέση με τη διοίκηση της εκπαίδευσης μονάδες 5
– Διδακτορικό που δεν έχει άμεση σχέση με τη διοίκηση της εκπαίδευσης μονάδες 3
– Μεταπτυχιακό που έχει άμεση σχέση με τη διοίκηση της εκπαίδευσης μονάδες  3
– Μεταπτυχιακό που έχει δεν άμεση σχέση με τη διοίκηση της εκπαίδευσης μονάδες  2
– Β’ πτυχίο ΑΕΙ – ΑΤΕΙ μονάδες 2
– Διδασκαλείο μονάδες 2 (αλλά όταν θα υπάρχει συνυποψηφιότητα για το ίδιο σχολείο με εκπαιδευτικό ειδικότητας δεν θα προσμετράται αφού οι εκπ/κοί ειδικοτήτων δεν είχαν τη δυνατότητα να μετεκπαιδευτούν στα διδασκαλεία)
Γνώση Ξένης Γλώσσας: επίπεδο Β2 μονάδες 0,5 / επίπεδο Γ1 μονάδες 0,75 / επίπεδο Γ2 μονάδες 1

Δεν θεωρώ δίκαιη τη μοριοδότηση της πιστοποίησης β’ επιπέδου και δεν την προτείνω για τρεις λόγους.
Πρώτον η επιλογή στο β’ επίπεδο γίνεται με κλήρωση, επομένως δεν νοείται η πριμοδότηση της τύχης  έναντι της ατυχίας, αφού αυτό δεν είναι προσόν.
Δεύτερον κάποιες ειδικότητες (ΠΕ06, ΠΕ11 κά) δεν έχουν το δικαίωμα συμμετοχής σε τέτοια προγράμματα.
Τρίτον οι γνώση των ΤΠΕ σε β’ επίπεδο αναφέρεται και βοηθά τους εκπαιδευτικούς σε διδακτικά σενάρια, που έχουν, κυρίως και πρωταρχικά, να κάνουν με τη διδασκαλία και όχι με τη διοίκηση.

Βασίλειος Γιάντσιος
Δάσκαλος ΠΕ70
Msc Οργάνωση & Διοίκηση της Εκπαίδευσης (ε.π.)

ΠΗΓΗ